braziljania
Anëtar i Nderuar
Në të vërtetë, flokët janë një pjesë e rëndësishme e lukut të njerëzve, ndaj jo më kot thonë se floku i shëndetshëm dhe i bukur është gjysma e bukurisë. Që në kohët hershme, për t‘u dukur më joshëse dhe më të bukura gratë përdornin qindra mënyra dhe teknika për t‘u kushtuar atyre kujdes të veçantë. Po sot? Kujdesi për të është kthyer në një obsesion për femrat moderne, ndaj jo më kot markat më të famshme të produkteve për mirëmbajtjen e tyre janë ndër më të fuqishmet në tregun e biznesit botëror.
Përse shërbejnë?
Te kafshët qimet kanë lindur si organe shqisore, që u jepnin atyre informacion mbi gjendjen e ambientit, ndërsa më pas iu shtua edhe funksioni mbrojtës: të mbrojnë nga të ftohtët. Në fillim njerëzit dallonin nga majmunët, pastaj u bënë shenjë identiteti. Sot modeli i flokëve është ai që na tregon pjesëmarrjen në një grup (pank, naziskin) dhe flet shumë rreth vetes sonë.
Nga se përbëhen?
Fija e flokut është një fibër natyrale e kompozuar më shumë se 90% nga keratina, proteinë fibroze, që formohet prej qelizave të vdekura, e cila është gjithashtu përbërësi kryesor i thonjve. Keratina është një proteinë e pasur me cisteinë: një aminoacid që formohet nga oksidimi i cisteinës (një aminoacid tjetër, ose më qartë dy molekula cisteine të lidhura bashkë ndërmjet një "ure disulfure" formojnë një molekulë cisteine.
Sa më i rëndësishëm të jetë numri i këtyre urave disulfure të pranishme në zinxhirët e aminoacideve (ose siç quhen ndryshe zinxhirë peptidikë) që kompozojnë keratinën e flokut, aq më shumë molekula e keratinës përdridhet në vetvete dhe flokët janë më kaçurrela. Lidhjet kimike midis sulfateve janë lidhje të dobëta që shkëputen shumë lehtë nën veprimin e nxehtësisë.
Ndërsa pjesa tjetër e flokut përbëhet kryesisht nga uji dhe melanina (pigment natyral), proteinë e cila mund të marrë aspekte dhe nuanca të ndryshme (për shembull rrezet UV të diellit, duke provokuar oksidacionin e melaninës që zbardhin ngjyrën origjinale të flokëve).
Sa flokë kemi?
Rreth 100 mijë, megjithatë numri i tyre ndryshon në varësi të moshës dhe ngjyrës. Një bionde ka 150 mijë, një brune 110 mijë, një kuqe vetëm 90 mijë, ndërsa dendësia e tyre varion nga 200 deri në 500 qime për cm2.
Sa rriten flokët?
Rreth 1 cm në muaj, 0.4 mikrometër në muaj (sidomos nga ora 10.00 deri në 11.00 dhe nga ora 04.00 deri në orën 06.00). Flokët jetojnë katër vjet, kur humbim një qime nga flokët duhen rreth katër muaj që të dalë një tjetër. Po ashtu, çdo ditë është normale që të humbasim 75 të tilla.
Cila e përcakton ngjyrën e tyre?
Ngjyra e flokut jepet nga melanina, substancë ngjyruese, nga të cilat ekzistojnë dy lloje: e errët (flokë të zinj) dhe feomelanina, e hapur (flokë biondë, të artë apo të kuq). Flokët bëhen të bardhë për shkak të humbjes së melanociteve, qelizat që prodhojnë melaninën. Flokët janë gjithashtu shumë të pasur me minerale, që variojnë në varësi të ngjyrës: flokët e kuq përmbajnë më shumë hekur, magnezi ndodhet te flokët e zinj, plumbi në flokët gështenjë.
Sa qime kemi?
Rreth pesë milionë (një milion poshtë kokës dhe fytyrës). Pjesa më e madhe e tyre janë të padukshme, të shkurtra dhe pa ngjyrë. Në 10 cm2 të lëkurës së kraharorit të një mashkulli gjenden rreth 90 të tilla, në të njëjtën sipërfaqe të parakrahut 240, ndërsa në zonat intime numri i tyre shkon në 350. Zona ku qimet janë të padukshme dhe më të dendura është hunda: poshtë saj fshihen rreth 1600 për cm2. Zona më e dukshme me më shumë qime është koka, ku në 1 cm2 gjenden rreth 300 qime.
Si rriten?
Molekulat, strukturat që prodhojnë qimet, janë programuar për të ndaluar rritjen pas disa muajsh (shtatë për ato të këmbëve dhe katër për ato të mjekrës e mustaqeve), prandaj qimet kanë një gjatësi të kufizuar, 3 cm për qerpikët dhe sqetullat. Përkundrazi, te flokët rritja zgjat nga 4-8 vjet dhe floku mund të arrijë 115 cm. Në ciklin e tij jetësor, ku ndërthuren faza e rritjes dhe ajo e pushimit, një folikulë prodhon rreth 20 qime.
Përse shërbejnë?
Te kafshët qimet kanë lindur si organe shqisore, që u jepnin atyre informacion mbi gjendjen e ambientit, ndërsa më pas iu shtua edhe funksioni mbrojtës: të mbrojnë nga të ftohtët. Në fillim njerëzit dallonin nga majmunët, pastaj u bënë shenjë identiteti. Sot modeli i flokëve është ai që na tregon pjesëmarrjen në një grup (pank, naziskin) dhe flet shumë rreth vetes sonë.
Nga se përbëhen?
Fija e flokut është një fibër natyrale e kompozuar më shumë se 90% nga keratina, proteinë fibroze, që formohet prej qelizave të vdekura, e cila është gjithashtu përbërësi kryesor i thonjve. Keratina është një proteinë e pasur me cisteinë: një aminoacid që formohet nga oksidimi i cisteinës (një aminoacid tjetër, ose më qartë dy molekula cisteine të lidhura bashkë ndërmjet një "ure disulfure" formojnë një molekulë cisteine.
Sa më i rëndësishëm të jetë numri i këtyre urave disulfure të pranishme në zinxhirët e aminoacideve (ose siç quhen ndryshe zinxhirë peptidikë) që kompozojnë keratinën e flokut, aq më shumë molekula e keratinës përdridhet në vetvete dhe flokët janë më kaçurrela. Lidhjet kimike midis sulfateve janë lidhje të dobëta që shkëputen shumë lehtë nën veprimin e nxehtësisë.
Ndërsa pjesa tjetër e flokut përbëhet kryesisht nga uji dhe melanina (pigment natyral), proteinë e cila mund të marrë aspekte dhe nuanca të ndryshme (për shembull rrezet UV të diellit, duke provokuar oksidacionin e melaninës që zbardhin ngjyrën origjinale të flokëve).
Sa flokë kemi?
Rreth 100 mijë, megjithatë numri i tyre ndryshon në varësi të moshës dhe ngjyrës. Një bionde ka 150 mijë, një brune 110 mijë, një kuqe vetëm 90 mijë, ndërsa dendësia e tyre varion nga 200 deri në 500 qime për cm2.
Sa rriten flokët?
Rreth 1 cm në muaj, 0.4 mikrometër në muaj (sidomos nga ora 10.00 deri në 11.00 dhe nga ora 04.00 deri në orën 06.00). Flokët jetojnë katër vjet, kur humbim një qime nga flokët duhen rreth katër muaj që të dalë një tjetër. Po ashtu, çdo ditë është normale që të humbasim 75 të tilla.
Cila e përcakton ngjyrën e tyre?
Ngjyra e flokut jepet nga melanina, substancë ngjyruese, nga të cilat ekzistojnë dy lloje: e errët (flokë të zinj) dhe feomelanina, e hapur (flokë biondë, të artë apo të kuq). Flokët bëhen të bardhë për shkak të humbjes së melanociteve, qelizat që prodhojnë melaninën. Flokët janë gjithashtu shumë të pasur me minerale, që variojnë në varësi të ngjyrës: flokët e kuq përmbajnë më shumë hekur, magnezi ndodhet te flokët e zinj, plumbi në flokët gështenjë.
Sa qime kemi?
Rreth pesë milionë (një milion poshtë kokës dhe fytyrës). Pjesa më e madhe e tyre janë të padukshme, të shkurtra dhe pa ngjyrë. Në 10 cm2 të lëkurës së kraharorit të një mashkulli gjenden rreth 90 të tilla, në të njëjtën sipërfaqe të parakrahut 240, ndërsa në zonat intime numri i tyre shkon në 350. Zona ku qimet janë të padukshme dhe më të dendura është hunda: poshtë saj fshihen rreth 1600 për cm2. Zona më e dukshme me më shumë qime është koka, ku në 1 cm2 gjenden rreth 300 qime.
Si rriten?
Molekulat, strukturat që prodhojnë qimet, janë programuar për të ndaluar rritjen pas disa muajsh (shtatë për ato të këmbëve dhe katër për ato të mjekrës e mustaqeve), prandaj qimet kanë një gjatësi të kufizuar, 3 cm për qerpikët dhe sqetullat. Përkundrazi, te flokët rritja zgjat nga 4-8 vjet dhe floku mund të arrijë 115 cm. Në ciklin e tij jetësor, ku ndërthuren faza e rritjes dhe ajo e pushimit, një folikulë prodhon rreth 20 qime.