12 Zotat e Olimpit dhe fuqia e tyre
Para lindjes së filozofisë si një njohuri më racionale të të menduarit kolektiv, në Greqinë e lashtë Antike, dominonte një sistem gjithëpërfshirës mitologjik, i cili funksiononte në mënyrë të përsosur, dhe për nivelin e vetëdijesimit kolektiv të asaj kohe, ajo ka dhënë një kontribut të pakontestueshëm në të kuptuarit dhe interpretimin e të gjitha realiteteve me të cilat ballafaqohej shoqëria e asaj kohe.
Pikërisht përmes këtij sistemi, që në shkencën tone të sotme analitike njihet si “perioda mitologjike e Greqisë Antike”, ata jepnin sqarime meritore ekzistimit dhe veprimit të shumë fuqive dhe fenomeneve të ndryshme natyrore, dhe kjo mënyrë e të menduarit, ishte rrënjosur thellësisht në bindjen e tyre kolektive. Pas hyjnive të para dhe betejës së tyre të famshme me ciklopët dhe titanët, grekët e lashtë, u orientuan që t’i besojnë dhe nënshtrohen Zotave aktiv, të cilët, sipas cilësive, veseve dhe virtyteve, do të jenë më afërt qenieve njerëzore. Mu për këtë shkak, ata ishin të magjepsur me fituesit nga OLIMPI, të cilët, kanë qenë të bukur, madhështor dhe me shumë cilësi i ngjasonin qenieve njerëzore. Këta ishin të dymbëdhjetë hyjnorë nga OLIMPI. Që nga momenti kur këta kanë filluar të sundonin me qiellin dhe token, ata, në mes veti, e kishin të ndarë pushtetin, nderin, lavdinë.
Në këtë sistem të përsosur të kijerakisë hyjnore, çdo gjë ka funksionuar sipas dëshirës dhe vullnetit të pakontestueshëm të Zeusit. Selia e tyre qendrore ka qenë në Olimp, malin më të lartë të Greqisë. Një ndër karakteristikat themelore e 12 Zotave të Olimpit, ka qenë, se ata gjithnjë i përmbushnin premtimet e tyre…Shpesh vinin në mes të njerëzve të zakonshëm dhe aty krijonin pasardhës. Fëmijët e lindur nga martesat e përziera në mes të zotave dhe njerëzve trajtoheshin si gjysmë Zota dhe dispononin me aftësi të jashtëzakonshme.
Zotat e Olimpit ushqeheshin me Ambrozion dhe pinin nektar, pije kjo që ishte dedikuar vetëm atyre.
1. ZEUSI
Zeusi ishte sunduesi i qiellit dhe i tokës, babai i njerëzve dhe zotave të tjerë. Konsiderohet si i pari, më i madhi dhe i pavdekshmi nga të gjithë zotat e tjerë të Olimpit. ثshtë lindur në një shpellë të malit Dikta dhe ka jetuar në një shpellë tjetër të malit Ida, ku e kishte fshehur e ëma e tij Rea, duke e ushqyer me tamblin e dhisë nimfë e quajtur Amaleteja. Pas betejës dhe fitores me titanët dhe ciklopët, e meritoi respektin dhe nënshtrimin, duke u shpallur si baba i të gjithë zotave të tjerë. Arma e tij ka qenë rrufeja, ndërsa pushteti i tij sundimi i tokës dhe i qiellit. Bashkëshortja e përhershme dhe e pandashme e jetës ishte Hera, e cila besnikërisht ka qëndruar pranë tij gjatë tërë veprimtarisë së tij sunduese. Nga bashkëshortësia me Herën, Zeusi kishte katër fëmijë: Arejën, Hebunin, Ejejtjanin dhe Hefajasten. Aventurat e dashurisë të Zeusit kanë qenë të panumërta. Nga këto marrëdhënie, Zeusi ka lindur shumë fëmijë zota, gjysmë zota dhe heronj. Si shembull nga dashuritë e tij të shumta mund të përmendet dashuria e tij me Majën, sepse nga kjo lidhje ka lindur Zoti Hermes, pastaj me Selmën, nga e cila ka lindur Zoti Dionisi, ndërsa nga marrëdhënia e tij jashtëmartesore me Menemusën, kanë lindur 9 muza të famshme. Të gjithë këta fëmijë jashtëmartesorë Zeusi i donte dhe i mbronte, sepse ata shpesh kanë qenë të rrezikuar nga xhelozia hakmarrëse e bashkëshortes legjitime HERA. Përveç qindra grave të tjera, Zeusin me bukurinë e vetë të jashtëzakonshme e ka magjepsur edhe Ganimedena, e cila kishte gjak mbretëror dhe jetonte në Trojë.
2. HERA
Hera ishte bashkëshortja legjitime e Zeusit dhe konsiderohej si mbrojtësja e familjes dhe grave të martuara. Lidhja e Herës me Zeusin ka nisur shumë para se këta të dy të martoheshin. Ata takoheshin fshehurazi. Kur harmonizohen dhe stabilizohen marrëdhëniet mes zotave të tjerë të Olimpit dhe Zeusit si sundimtar të përgjithshëm, atëherë këta të dy lidhën martesë. Hera është përmendur në shumë tregime mitologjike të asaj kohe. Si më karakteristike për të ishte se ajo, përveç fëmijëve të saj, rriste dhe kujdesej edhe për fëmijët e tjerë. Dënonte tradhtinë martesore dhe me ashpërsi të pashoq luftonte kundër dashnoreve të burrit të saj. Në kohën e luftës së famshme dhe tragjike të Trojës, ajo ishte përherë e angazhuar në mbrojtje të grekëve luftëtarë dhe merrte pjesë në prurjen e shumë vendimeve të rëndësishme për luftën.
3. ATENA
Atena ishte hyjneshë e luftës, urtësisë, artit, shkencës dhe zejtarisë. Sipas mitologjisë romake, asaj i përshtatet hyjnesha Minerva. Kishte lindur nga koka e Zeusit duke valëvitur me shigjetën e saj karakteristike. Edhe pse merrej si hyjneshë e luftës, ajo kurrë nuk është treguar me veti luftarake. Përkundrazi, njihej si e urtë, e mençur dhe gjithnjë e gatshme që të ndihmojë trimat dhe heronjtë si: Perseu, Akili, Odiseja dhe shumë të tjerë. Dashuria e madhe që ajo ndjente ndaj tyre, nuk kishte të bënte aspak me erotikën. Duke mbetur virgjëreshë tërë jetën, ajo kishte vendosur që mos të martohej kurrë, pavarësisht ofertave të shumta që kishte nga zotat e tjerë.
4. POSEJDONI
Ishte zoti i detit dhe i tërmeteve. Sipas mitologjisë romake, atij i përshtatet Zoti Neptun. Vëllezërit e tij ishin: Zeusi dhe Hadi. Jetonte në pallatin e tij nëndetar. Paraqitej gjithnjë i armatosur me tredhëmbëzorin e tij karakteristik në dorë. ثshtë konsideruar si njëri ndër zotat më të respektuar të dymbëdhjetëshes së Olimpit, sepse pas Zeusit dhe Herës, ishte më i vjetri në moshë. Përherë i rrethuar nga delfinët e hareshëm, në mes të valëve që nuk e lagnin fare dhe me karrocën e tij të artë, ai shëtiste nëpër mbretërinë e tij të madhe, respektivisht, nga oqeani në oqean. Edhe Posedoni, sikurse zotat e tjerë nga Olimpi, kishte afera dhe marrëdhënie dashurore me shumë hyjnesha, gjysmë hyjnesha si dhe me njerëz të zakonshëm dhe nga këto lidhje i kanë lindur shumë fëmijë.
5 DEMETRA
Ishte hyjneshë e bujqësisë, të të lashtave dhe pjellorisë së tokës. Konsiderohej si nënë e arave dhe grurëve. Ajo, po ashtu, merret edhe si personifikim i tokës në përgjithësi. Tek mitologjia romake, asaj i përshtatet hyjnesha Cerera. Ishte nëna e Fefersonës, një hyjneshë femër, të cilën e kishte lindur nga marrëdhëniet e saja jashtëmartesore me Zeusin dhe me të cilën kishte një lidhje të ngushtë emocionale.
6. APOLONI
Ishte zoti i dritës, arsyes, frymëzimit, artit, i parathënies dhe profetizimit. I takon gjeneratës së dytë të zotave nga Olimpi. ثshtë i biri i Zeusit nga marrëdhënia e tij jashtëmartesore me Letën dhe vëllai binjak i hyjneshës Artemida. Apoloni konsiderohej si Zoti më i bukur nga të gjitha zotat e tjerë të Olimpit. Me konstruksion ishte i gjatë dhe formë të bukur trupore, prandaj kishte shumë aventura dashurore, si me nimfat ashtu edhe me njerëz të zakonshëm. Apoloni, po ashtu, trajtohej si heteroseksual. Përveçse me femra, ai ka pasur marrëdhënie edhe me shumë meshkuj. Dashnorët e tij më të njohur meshkuj kanë qenë: Hijakiti dhe Kiparisi. Se sa ishte Apoloni i çmuar dhe i respektuar si hyjni tek grekët e vjetër, e tregon fakti që për nder të tij, në Delfi ishte ndërtuar Orakulli i famshëm
7. ARTEMIDA
Ishte hyjneshë e Hënës, e kafshëve të egra dhe e gjuetisë. E bija e Zeusit nga marrëdhënia e tij me Letën dhe motra e Apolonit. Në mitologjinë romake asaj i ngjasonte hyjnesha Diana. Nga Zeusi, babai i saj, Artemida kishte kërkuar që përjetë të mbetet e pamartuar dhe virgjëreshë. E armatosur me shtizë dhe shigjeta në dorë, ajo shëtiste nëpër pyje, e shoqëruar përherë nga miqtë e saj besnik, drerët dhe drenushat.
Për nga karakteri, Artemida ishte hyjneshë tejet hakmarrëse, e cila iu hakmerrej të gjithë atyre që tregoheshin të pandershëm. Ishte mbrojtëse e gjuetarëve dhe e njerëzve të ndërgjegjshëm.
8. HERMESI
Ishte zëdhënës dhe lajmëtar i zotave të tjerë nga Olimpi. Po ashtu, Hermesi konsiderohej si zoti i tregtisë dhe oratorisë. Nga mitologjia romake atij i përshtatej Mërkuri. Ka qenë biri i Zeusit, i lindur nga marrëdhënia e tij jashtëmartesore me Majën. Hermesi shfaqet me sandalet e mbathura në këmbë dhe përkrenaren që e barte në kokë dhe kishte krahë me të cilët fluturonte furishëm nga një vend në vendin tjetër. Shpesh u ka shkuar në ndihmë shumë heronjve legjendarë si: Herakliu, Perseu dhe Odeiseja.
9. AFRODITA
Ishte hyjnesha e dashurisë dhe e bukurisë. Pasi kishte lindur nga “shkuma e detit”, gjithnjë paraqitej e buzëqeshur. Nga mitologjia romake, asaj i përshtatej hyjnesha Venera. Afrodita i mbronte të dashuruarit. Zbavitja më e madhe e saj ishte nxitja e marrëdhënieve dashurore në mes të zotave. Ka qenë e pirur që të bëjë shumë intriga, vetëm e vetëm që t’i nxiste zotat që të dashurohen në njerëz të zakonshëm.
Posaçërisht, ka qenë e njohur me nxitjet e bëra ndaj Zeusit, i cili gati në çdo çast, ka qenë i angazhuar me ndonjë lidhje dashurore. Por, edhe pse i ka nxitur të tjerët, Afrodita as vetë nuk ka qenë indiferente si dashnore. Edhe pse ishte e martuar me Hefaistin, ajo ka pasur marrëdhënie jashtëmartesore me Arejin. Nga kjo lidhje asaj i lindën fëmijët: Erosi, Dejmo, Fobi dhe Harmonia. Afrodita burrin e vetë legjitim, nuk e ka tradhtuar vetëm me Arejin, por ka pasur lidhje të shumta edhe me të tjerë. Si karakteristikë e Afroditës ka qenë preferenca e saj e madhe ndaj luleve e posaçërisht ndaj trëndafilit. Shëtiste e hipur në karrocën të cilën e ngrinin çifti i pëllumbave që ajo i donte pa masë.
10. ARESI
Ishte zoti i luftës dhe i betejave. Nga mitologjia romake, atij i përshtatej Marsi. Gjithnjë paraqitej me helmetë në kokë dhe përherë në gatishmëri për luftë. Aresi gjithnjë ishte aty ku zhvillohej ndonjë luftë, betejë e përgjakur apo çfarëdo konflikti tjetër me viktima dhe përmasa të mëdha. Shpesh shkonte në konflikt me zotat e tjerë. Edhe ky si zotat e tjerë të Olimpit, kishte marrëdhënie të shumta dashurore. Nga këto marrëdhënie është e njohur lidhja e tij me Afroditën.
11. HEFESTI
Ishte zoti i zjarrit, zanateve të ndryshme, artit dhe metalurgjisë. Konsiderohej si farkëtar dhe zejtar i Olimpit. Nga mitologjia romake, atij i përshtatej Vullkani. Në mbretërinë e Olimpit, ishte i angazhuar për punimin e stolive dhe sendeve të ndryshme artistike. Edhe pse në dukje tejet i shëmtuar dhe nga këmbët i çalë, ai kishte duar dhe trup të fortë. Në dukje vërtet njihet si i shëmtuar, por dashurisë së tij nuk kanë mundur t’i shpëtojnë shumë femra të bukura Nga aventurat e shumta dashurore që kishte, përveç asaj me Afroditën, përmenden edhe Agleja dhe Hari.
12. HESTIA
Ishte hyjneshë e zemrës, familjes dhe harmonisë familjare. Nga mitologjia romake, asaj i përshtatej hyjnesha Vesta. Ka qenë motra e Zeusit. Edhe pse me këmbëngulje atë e kërkonin për grua Posedoni dhe Apoloni, ajo nga vëllai saj Zeusi, kishte kërkuar që përgjithmonë të mbetej e pamartuar dhe virgjëreshë. Në mbretërinë e Olimpit, ka bërë një jetë të qetë dhe pa aventura. Ndoshta, ky ka qenë shkaku kyç, pse kjo hyjneshë, në krahasim me zotat e tjerë, nuk është përmendur aq shumë. Në shekullin V p.e.s. ajo zëvendësohet dhe vendin e saj e zë DIONISI, që njihej si zoti i flirteve, pjellorisë dhe verës.
B:toksore.
PS:nuk me del,por kam bindjen qe diku kete teme e kam postuar ne kete forum .
Gjithesesi po gjetet link te njejte na sillni ti bashkojme.